Project de Achterblijvers
Het project De Achterbliuwers verdient wat extra aandacht en toelichting, dit is het project wat regelrecht uit mijn hart komt.Iedere keer wanneer ik buitendijks bij Wierum en Moddergat op de kwelder loop zie ik ze staan: de vrouwen, ouden van dagen en kinderen. Zij bleven aan wal toen de vissers de zee op gingen. Het was maart 1883, de voorraadkelders waren leeg en er moest verdiend worden om brood op de plank te krijgen. De vissers voeren hun dood tegemoet, 'ze bleven op zee' zoals dat zo poëtisch wordt beschreven. In de kranten van 1883 is de harde werkelijkheid terug te lezen.
(...) toen de wind van richting veranderde, ontstonden er golven van wel twintig meter hoog. Het schip De Twee Gebroeders zonk waarschijnlijk als eerste. Het schip verdween in de ruige zee en de gehele bemanning verdronk.(...) De achterblijvers hadden het niet gemakkelijk, hoe vaak was in het verleden al een man door de zee weggenomen.(..) vrouwen brachten de nacht wakende en biddende door (..) hoor hoe de rukwinden gieren om de lage huisjes om de kerktoren. Hoor hoe de zee buldert buiten de dijk. En als ze in hun angst een ogenblik hun huis verlaten, zien ze niets anders dan dikke duisternis (...) moeder en grootmoeder, wel kalm, wel zwijgend, maar wel met smartvolle angst in de ogen.(..) (uit Moddergat 4 Spanvis.com)
De Achterblijvers hadden hun man, oom, zoon, en vader verloren en de voorraadkelders waren nog steeds leeg.
De kerk en de staat negeerden de ramp, maar uit het gehele land kwamen donaties en er werd in totaal 135.513 gulden gedoneerd voor het dorp.
Vandaag, 21 e eeuw. Klimaatverandering is niet meer te stoppen, de zeespiegel stijgt en dat gaat sneller dan we konden vermoeden. Staande op de kwelder, aan het Wad zie je de grond letterlijk onder je ogen verdwijnen. Bij eb sta ik daar -maar het water is toch hoog- de enorme kracht van het water wordt zichtbaar wanneer ik getuige ben hoe grote brokken grond verzadigd met water scheuren en afbrokkelen. Bij de volgende golf wordt het meegezogen. Weer een stukje kwelder weg. Maar ik zie meer, ik zie ook met het verdwijnen van de kwelder de geschiedenis tevoorschijn komen. Deze grond is doordrenkt met de geschiedenis van deze vissersdorpen. En dan zie ik ze staan; De Achterblijvers/ De Achterbliuwers, staand op de dijk uitkijkend over het Wad, reikhalzend, zien ze daar dan toch een mast verschijnen? En de kinderen, zij zijn de toekomst, wat zien zij? Zij hebben zich maar aan te passen aan het water, zij moeten werken met het water.